W myśl art. 128 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego obowiązek alimentacyjny rodziców oznacza obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, który obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.
Z kolei, zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o oboje rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.
Wyjątkiem może być jedynie sytuacja, gdy środki z majątku dziecka wystarczają i pokrywają koszty związane z jego utrzymaniem i wychowaniem.
Samo uzyskiwanie przez dziecko dochodów nie prowadzi więc do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego określonego co miesiąc.
Warto zwrócić uwagę na to, że dziecko ma uprawnione żądanie alimentów bez względu na to, czy znajduję się w niedostatku, czy też nie.
Ponadto art. 133 § 3 k.r.o. przewiduje, że rodzice obowiązani do płacenia alimentów na dziecko mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, ale wyłącznie na pełnoletnie dziecko. Dzieje się tak wtedy, gdy jest to połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań, by się materialnie usamodzielnić.
Należy przy tym pamiętać, iż dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy powinni z nim dzielić się nawet najmniejszymi dochodami, co jest niezbędne do wychowania uprawnionego.
Dorosłe dziecko w sprawie o alimenty również ma szanse do zasądzenia alimentów. Sąd oczywiście będzie badał, jakie są możliwości zarobkowe rodzica jak i majątkowe zobowiązanego jednak co do zasady jeśli dziecko się uczy może żądać świadczeń alimentacyjnych na swoje usprawiedliwione potrzeby.
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od kilku czynników:
Są one zależne od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego jak też możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów. Sąd orzekając świadczenie alimentacyjne, bierze pod uwagę takie aspekty jak: wiek dziecka, stan zdrowia, koszty utrzymania dziecka związane z edukacją czy opieką medyczną, codzienne potrzeby dziecka, w tym wyżywienie czy zajęcia dodatkowe.
Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego orzeczonego przez Sąd jest rozumiane także poprzez osobiste starania w wychowanie uprawnionego.
Zabezpieczenie alimentów jest także oczywistym sposobem na otrzymanie środków na utrzymanie dziecka już na etapie rozpoczęcia sprawy o alimenty. Ważne, aby we wniosku o zabezpieczenie uprawdopodobnić jego usprawiedliwione potrzeby, załączając do niego faktury za zakupy niezbędnych do rozwoju rzeczy.
Pomocy osobom uprawnionym w sprawach alimentacyjnych można szukać w pierwszym rzędzie, u komornika sądowego.
Wyrok zasądzający alimenty na dziecko opatrzony jest tzw. klauzulą wykonalności. Dzięki temu niepłacenie alimentów i opóźnienie zaległego świadczenia innego niż przyszłe nadaje się do wyegzekwowania od dłużnika i odpowiada zasadom współżycia społecznego, co jest całkowicie niezbędne w procesie wychowania dziecka.
Konieczne będzie napisanie wniosku o wszczęcie egzekucji dziecka alimentów i wskazanie w nim składników majątkowych, z których komornik będzie mógł dokonać egzekucji, co znacznie przyśpieszy całe postępowanie i uzyskanie należnych świadczeń.
W przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów zawsze istnieje możliwość zwrócenia się do funduszu alimentacyjnego, a ten będzie płacić alimenty na potrzeby małoletniego dziecka.
Obowiązek drugiego małżonka dostarczania środków pieniężnych na usprawiedliwione potrzeby uprawnionego po orzeczeniu rozwodu istnieje gdy ten pierwszy nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia.
Art. 60 § 1 k.r.o. stanowi o dostarczaniu środków utrzymania w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, a także, w zakresie jakim odpowiadają możliwością majątkowym zobowiązanego.
Pamiętać należy, iż obowiązek alimentacyjny wygasa zawsze w razie zawarcia nowego małżeństwa, co przekłada się na zasady współżycia społecznego.